کاشت نهال گیلاس (نکات طلایی پرورش و کاشت درخت گیلاس)

راهنمای کلی جهت پرورش و کاشت نهال گیلاس

گیلاس یا (Cherry) نام محصولی پر طرفدار در دنیا و به خصوص در ایران می باشد. ایران، ترکیه و آمریکا از بزرگترین کشور هایی می باشند که در آن به کاشت درخت گیلاس پرداخته می شود. این سه کشور از جمله تولید‌کنندگان عمده گیلاس به شمار می‌آیند. نهال گیلاس از گروه درختان بارده بوده که در بعضی نقاط ایران به صورت خودرو نیز رشد می‌کند.

تنوع ارقام نهال گیلاس دست باغداران عزیز را برای کشت این محصول پرطرفدرا باز گذاشته است تا علاوه بر کاشت نهال گیلاس در شرایط اقلیمی سردسیر بتوان در شرایط معتدل و گرم نیز به کشت این نهال پرطرفدرا روی آورد. با وجود متنوع بودن ارقام گیلاس در ایران، معمولاً محصول این درختان میوه‌ای آبدار و شیرین می‌باشد که درموارد متفاوتی مصرف می‌شود. در ادامه همراه ما باشید تا به صورت کامل و تخصصی با کاشت نهال گیلاس و ویژگی‌های مطرح آن آشنا گردید.

بیوگرافی کاشت درخت گیلاس

اندازه درخت گیلاس نسبتاً بزرگ بوده و رشد عمودی این درختان از رشد عرضی آن‌ها بیشتر است. طول عمر مفیدی که می‌توان بعداز کاشت نهال گیلاس انتظار داشت ۱۸ الی ۳۵ سال است. شکوفه‌های سفید این درختان از زیباترین شکوفه‌های درختان ثمر ده به شمار می‌آیند.

درختان گیلاس فاقد خار در بدنه و شاخه‌های خود هستند. همچنین چوب قرمز و با کیفیت درخت گیلاس از جمله چوب هاب پر طرفدار در صنعت مبلمان در کشور است. از ویژگی‌های دیگر این درختان این است که نیازی به صبر چندین ساله برای ثمر دهی ندارند، شما می‌توانید با کاشت نهال گیلاس و مراقبت از آن، انتظار برداشت میوه را در سال‌های دوم بعداز کاشت، در ابتدای تیر و انتهای اردیبهشت داشته باشید.

درخت گیلاس در سال‌های بعداز کاشت ارتفاعی بین ۶. ۵ تا ۸. ۵ متر خواهد داشت که معمولاً برای برداشت آسان‌تر میوه و رشد بهتر، هرساله در نوبت‌های متفاوت آن را هرس می‌کنند. این درخت در نواحی معتدل رشد بسیار خوبی دارد و نهال این درخت طبق معمول از سال دوم و نهایت سوم میوه می‌دهد و بعد از گذشت هفت سال یک درخت بالغ می‌شود.

نکات مهم هنگام کاشت نهال گیلاس

جهت کاشت گیلاس، ابتدا باید نهال را از خاک گلدان اولیه خارج کنید و در مرحله بعد آن را در خاک اصلی بکارید. توجه داشته باشید که باید خاک را به اندازه‌ای حفر کنید که سه الی چهار برابر اندازه ریشه نهال گیلاس شما عمق و پهنا داشته باشد، حالا نوبت آن است که اطراف ریشه‌ها را با ترکیبی مخلوط از خاک و کود گیاهی و کمپوست پر کنید و بعد از آن خاک اطراف درخت را فشرده و سفت بنمایید.

با این روش کاشت نهال گیلاس شما به درستی توانسته‌اید این نهال را کاشته و مواد مغزی مورد نیاز آن را نیز تأمین نمایید.

رایج‌ترین روش‌های کاشت درخت گیلاس

کاشت نهال این میوه از طریق سه روش انجام می‌شود، یکی از این سه روش، کاشت از طریق بذر گیلاس است و سایر روش‌ها شامل کاشت نهال گیلاس و پیوند گیلاس می‌باشد‌. پرورش درخت گیلاس از طریق بذر علاوه بر ریسک بالای آن، نیاز به زمان بیشتری نسب به روش‌های دیگر برای کاشت گیلاس دارد.

بهترین و مطمئن‌ترین روش پرورش این درخت از طریق نهال می‌باشد. این روش مناسب‌ترین روش کشت این درخت در وسعت‌های متفاوت جهت باغداری است.

بهترین زمان کاشت نهال گیلاس با توجه به اقلیم منطقه

به صورت کلی می‌توان اظهار داشت بهترین زمان کاشت نهال گیلاس در اواخر فصل زمستان یعنی حدوداً سه هفته قبل از بیدار شدن ظاهری گیاهان از خواب زمستانی در مناطق و نواحی سردسیر است.

باید به این نکته توجه کرد که مکان‌های سردسیر زمستانی که همراه با بارش برف و باران و یخبندان شدید هستند، بهتر است کاشت گیلاس همزمان با شروع خواب زمستانی‌اش نباشد. در نواحی و مناطقی که گرم و معتدل است بهترین زمان کاشت این نهال به هنگام فصل پاییز است چرا که در پاییز تمامی گیاهان به تازگی به مرحله خواب زمستانی رسیده‌اند.

بدین گونه نهال گیلاس قبل از اینکه فصل سرد زمستان برسد به محیط جدید عادت می‌کند و ریشه‌هایش را محکم می‌سازد.
یکی از مهمترین نکات حائز اهمیت که در زمان کاشت درخت گیلاس باید آن را در نظر داشت این است که این درختان میوه با شرایط اقلیمی نواحی و مناطق کاشت مطابقت و سازگاری داشته باشد چون اگر این درختان سازگاری لازم با اقلیم آن مناطق را نداشته باشند در رشد و نمو با مشکل و اختلال روبه رو خواهند شد و در این صورت علاوه بر اینکه از محصول و عملکرد این درختان کاسته می‌شود ممکن است دیگر قادر به ادامه حیات نباشند و تمام زحمت و انرژی که در ازای کاشت آن‌ها مصرف شده از بین برود.

همچنین توجه داشته باشید که درخت گیلاس برای آن که توان رشد بهتر در فصل بهار را داشته باشد، به دمای کمتر از ۷درجه سانتی گراد به مدت میانگین ۸۰۰ ساعت نیاز دارد.

جهت خرید و یا مشاهده لیست قیمت انواع نهال گیلاس، روی عبارت (نهال گیلاس) کلیک کنید.

فاصله مناسب جهت کاشت نهال های گیلاس

درختان گیلاس نیاز به فضای کافی برای رشد دارند. در ابتدای کاشت نهال گیلاس بهتر است به فضای مورد نیاز این درختان توجه کنید. در هنگام کاشت، این درختان کوچک بوده و شما نباید به کوچک بودن آن توجه داشته باشید، زیرا بعداز مدتی درختان فضای خالی بین خود را با رشد خود به سرعت پر خواهند کرد.

بین درختان کوچک گیلاس(متناسب با ارقام انتخاب شده ) باید فاصله ۴ متری و بین درختان متوسط، ۸ متر فاصله باشد. فاصله کاشت بین درختان تأثیر مستقیمی روی میزان دریافتی نور درخت دارد. درخت گیلاس معمولاً به ۷.۵ ساعت نور مستقیم آفتاب برای رشد خود نیاز دارد.

چه نوع آفت و بیماری هایی درخت گلاس را تهدید می کند؟

آفت مرگ گیلاس از جمله مهم‌ترین آفاتی است که به درخت گیلاس حمله می‌کند و آثاری مانند کرم خوردگی و افتادن میوه‌ها را شامل می شود. کنه‌ی قرمز اروپایی با تغذیه و مکیدن از درخت، باعث کاسته شدن قوت و توانایی آن  در هنگامی که باید میوه‌های خود را حفظ نماید، می‌شود.

پوسیدگی ریشه و طوقه از دیگر بیماری‌های رایج پس از کاشت درخت گیلاس است. پوسیدگی ریشه و طوقه درخت ممکن است به صورت علائمی نظیر ضعف، بی‌حالی(شاداب نبودن برگ درختان)، ریزش برگ و میوه و همچنین کاهش تعداد برگ نمایان شود. این پوسیدگی ممکن است با دو نوع علامت ظاهر شود: پوسیدگی با رنگ قهوه‌ای و پوسیدگی با رنگ سفید.

لکه غربالی گیلاس نامی آشنا در بیماری‌های درختان ثمر ده می‌باشد زیرا این نوع بیماری صرفاً به درخت گیلاس حمله نمی‌کند. درختان زیادی هستند که از این نوع بیماری در ‌امان نیستند. در این نوع بیماری شما شاهد سوراخ‌های متعدد در برگ درختان هستید که با این اتفاق درخت رفته رفته توان خود را از دست می‌دهد زیرا کاهش سطح سبز برگان درخت باعث کاهش توان تبادل هوایی درخت با محیط است.

مرسوم ترین نوع خاک جهت کاشت درخت گیلاس

بستر خاک برای کاشت نهال گیلاس باید دارای تخلیه و اصول زهکشی باشد تا در زمانی که در اطراف ریشه آب فراوانی جمع می‌گردد، ریشه دچار پوسیدگی و قارچ نشود. به همین دلیل خاک‌های شنی برای کاشت این نهال بهترین خاک از نظر تخلیه می‌باشند.

لازم به ذکر است که برای کاشت گیلاس بهتر است خاک را به اندازه ۶۰سانتی‌متر در عرض و حداقل ۷۰سانتی‌متر در عمق چاله کنید. همچنین شما می‌توانید تا به اندازه سه برابر ریشه نهال، گودالی حفر کنید. این نکته را در نظر داشته باشید که درخت گیلاس برای رشد و نمو به خاک مناسب و مرغوب تا عمق حدوداً دو متری نیاز دارد.

چه کودهایی بازدهی اقتصادی را در درخت ایجاد می کند؟

این نکته که هر چه کود بیشتری به نهال گیلاس داده شود، باردهی آن بیشتر می‌شود اشتباه است. اگر کوددهی به نهال بیش از حد مجاز باشد شما با درختی کم توان در برابر حملات آفتات و بیماری‌ها مواجه خواهید بود. اگر در برگ درخت گیلاس کاهش اندازه‌ای محسوس را مشاهده کردید، نشانه‌ای از کم بودن نیتروژن درخت می‌باشد. دراین صورت می‌توانید از کود گوسفندی که حاوی مقدار بالایی از نیتروژن می باشد، استفاده کنید.

اگر شما به تازگی اقدام به کاشت نهال گیلاس کرده‌اید، حتماً تا سال سوم از کود اوره برای تغذیه مناسب درخت استفاده کنید. بهترین نکته برای کوددهی به این درخت آن است که شما می‌توانید در هنگام کاشت نهال، در چاله حفر شده مقداری مواد مغزی و کود در خاک، دور ریشه مخلوط نمایید. با این روش ریشه درخت گیلاس به خوبی می‌تواند از مواد معدنی مورد نیاز خود بهره ببرد.

مقدار نیاز آبیاری نهال گیلاس و بهترین روش آبیاری

قبل از آن که به کشت نهال گیلاس مشغول شوید بهتر است ۷ روز قبل از کاشت، زمین را به خوبی به صورت روزانه آبیاری نموده تا خاک مرطوب گردد. بعد از کاشت نهال، اگر محیط کشت دارای آب و هوای گرم می‌باشد از فروردین ماه تا شهریور ماه به صورت هفته‌ای یک مرتبه و از شهریور ماه به هفته‌ای سه مرتبه آبیاری نهال تازه کاشته شده را انجام دهید.

اما اگر در آب و هوای سرد هستید، کافیست ۲روز قبل از کاشت درخت، خاک را مرطوب نمایید و برای زمان‌های آبیاری از ماهی دو مرتبه در اردیبهشت ماه و به مرور تا شهریور ماه به هفته‌ای یک بار آبیاری را رعایت نمایید.

بهترین روش آبیاری جهت کاشت نهال گیلاس، روش قطره‌ای می باشد. علت آن که این روش بهترین است این موضوع است که با روش آبیاری قطره‌ای، دیگر علف‌های هرز به دور درخت رشد نمی‌کنند و شما با مقدار کمتری از آب می‌توانید به آبیاری درختان بپردازید. به صورت کلی درختان گیلاس در یک سال چیزی حدود ۷۰۰ متر مکعب آب نیاز دارند.

هدف از هرس کردن و چگونگی انجام آن

هرس درختان گیلاس معمولاً به دو منظور انجام می‌شوند. از یک سو هرس باعث دریافت نور یبشتر می‌شود و از سویی دیگر باعث رشد بهتر درختان پس از کاشت می‌گردد. همچنین هرس برای درخت گیلاس واجب می‌باشد، زیرا درختان، رشد طولی زیادی دارند و در صورت عدم هرس مناسب، برداشت محصول در ارتفاعات بالای درخت به شدت سخت خواهد شد.

1. هرس فرم دهی: هرس فرم دهی، هرسی است که در چند سال اول بعد از کاشت نهال گیلاس برای رشد بهتر و با فرم دلخواه صورت می‌گیرد .در اولین سال بعد از کاشت نهال، باید ارتفاعی معادل حدوداً ۹۰سانتی‌متر از زمین داشته باشد. در سال‌های دوم و سوم به مراتب شاخه‌های فرعی موجود را از نقطه‌ای بالاتر از محل جوانه قطع نمایید.
2. هرس تابستانه: هرس تابستانه در تابستان برای تحریک رشد و شکوفه زنی بیشتر صورت می‌گیرد. این نوع هرس نزدیک به نوک شاخه‌ها‌ زده می‌شود تا تحریک‌پذیری افزایش یابد.
3. هرس پاییزه: این نوع هرس برای برخی از ارقام گیلاس و در برخی از شرایط اقلیم آب و هوایی برای از بین بردن آفات و بیماری‌ها در اوایل مهر ماه صورت می‌گیرد.
4. هرس زمستانه: این هرس همانطور که از اسمش پیداست در فصل زمستان(خواب) قبل از باز شدن درخت انجام می‌شود. انجام هرس سبک موجب افزایش محصول درفصل جاری می‌شود.

معرفی بهترین نهال‌های گیلاس ایرانی و خارجی

• گیلاس تکدانه سیاه: این رقم از گیلاس‌ها، در فروردین ماه گلدار می‌شوند و از ویژگی‌های خاص این نوع گیلاس، میوه‌هایی براق و خوش رنگ می‌باشد. از مزیت‌های کاشت نهال گیلاس تکدانه سیاه آن است که هم در مناطق سردسیر و هم در منطق معتدل قابل کشت است. بسیاری از کشاورزان عزیز از این نوع گیلاس برای باغداری استفاده می‌کنند، زیرا این رقم بهترین نوع برای صاردات می‌باشد.
• گیلاس خوشه‌ای: برای کاشت درخت گیلاس در مناطق سردسیر بهترین گزینه، گیلاس خوشه‌ای است. این رقم از گیلاس‌ها نیاز به آب فراوان ندارد و ماهانه سه بار آبیاری برای این نوع کافی است. میوه‌های درخت گیلاس خوشه‌ای به صورت خوش فرم و خوشه‌ای پدید می‌آیند.
• نهال گیلاس زرد: شهر ارومیه زادگاه نهال گیلاس زرد است. این گونه، برای کاشت نهال گیلاس در مناطق سرد سیر مناسب است. شما بعد از دو سال از کاشت این نوع نهال، شاهد باردهی آن می‌باشید. نهال گیلاس زرد تفاوتی که با دیگر ارقام گیلاس دارد این موضوع است که محصول نهایی این رقم از گیلاس، زرد رنگ بوده در حالی که ارقام دیگری از گیلاس مانند: گیلاس تک دانه سیاه، گلاس خوشه‌ای و ناپلئونی رنگ میوه‌های قرمز و سیاه رنگ دارند.
• ناپلئونی: یکی از ارقام اصلاح شده مناسب برای کاشت گیلاس، رقم ناپلئونی می‌باشد که این نوع نهال گیلاس، ریشه‌ای در کشور آلمان دارد که دارای عمر مفید حدوداً ۲۵ سال می‌باشد. زمان گلدهی و شروع فرایند گلدهی این نوع گیلاس از اواخر فروردین شروع و زمان رسیده شدن این نوع رقم در اواخر تیر ماه می‌باشد.

خواص و فواید بی نظیر میوه گیلاس

میوه گیلاس را می‌توان دشمن اصلی التهابات موجود در خون دانست. این میوه خوشمزه دارای مقادیر زیادی فیبر می‌باشد که می تواند باعث هضم آهسته‌تر غذا گردد و مدت زمان سیری بدن را افزایش دهد و به کاهش یبوست نیز کمک شایانی نماید. خواص و فوائد گیلاس به اینجا ختم نمی‌شود و یکی از مهم‌ترین خواص آن، وجود آنتی اکسیدان مؤثر در سرعت تجزیه قند در بدن است که برای پایین آوردن سطح قند خون بسیار مؤثر است.

کم کالری بودن گیلاس سبب شده است که این میوه خوشمزه در رژیم‌های غذایی متخصصین تغذیه قرار گیرد. شما با تغذیه مناسب  از گیلاس، درصد قابل ملاحظه ای از دچار شدن به بیماری آلزایمر را کاهش داده اید و  همچنین می توان گفت فشار خون خود را نیز در سطح مناسبی حفظ می کنید.

جمع‌بندی نهایی در رابطه با کاشت نهال گیلاس

کاشت نهال گیلاس برای بسیاری از باغداران و کشاورزان در سراسر کشور، به گزینه‌ای محبوب و مورد علاقه تبدیل شده است. یکی از علت‌های اصلی این محبوبیت وجود ارقام متفاوت از این درخت برای کاشت درخت گیلاس در آب هوای متفاوت است.

علاوه بر ارقام متفاوت این درخت، از بعد قیمتی و ارزشی میوه گیلاس مستعد سودمندی بسیار مناسبی برای باغداران می‌باشد. درخت گیلاس نسبت به سایر درختان ثمرده دارای دردسر کمتری برای سمپاشی و مراقبت می‌باشد؛ همچنین کاربرد‌های متنوع محصول این درخت بر محبوبیت کاشت گیلاس افزوده است.

شما می‌توانید جهت خرید نهال گیلاس و یا احداث باغ گیلاس با مشاوران مجموعه گلدنهال ارتباط برقرار نموده تا به اطلاعات کامل‌تری در این زمینه دست یابید.