راهنمای جامع کاشت درخت شلیل

معرفی کلی جهت پرورش و کاشت نهال شلیل

شلیل از خانواده هلو، درختی با میوه های زیبا و خوشمزه است. این درخت مثمر در گونه های فراوان بومی آسیا یافت می شود. در کشور ایران نیز استان البرز دارای رتبه اول در تولید این میوه خوشمزه است. نهال شلیل در اوایل بهار دارای شکوفه های صورتی یا سفید است که این شکوفه ها در فصل تابستان به میوه تبدیل می شوند.

کاشت نهال شلیل مانند نهال های دیگر دارای یک سری نکات برای کاشت، داشت و برداشت می باشد که برای دانستن آن می توانید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

شناخت ویژگی‌های شاخص درخت شلیل

درخت شلیل خود گردافشان بوده و طول عمر کمی دارد. میوه های آن گرد، گوشتی و آبدار هستند و دارای هسته ای با مغز تلخ می باشند. میوه های نهال شلیل بسته به نوع رقم کشت شده از ابتدای تابستان تا ابتدای پاییز به ثمر می رسند.

ارتفاع درخت شلیل بسته به رقم آن از ۴ متر تا ۹ متر می تواند باشد اما  ارتفاع بالا در درخت شلیل کمتر دیده می شود زیرا برای برداشت محصول نیاز به دسترسی آسان می باشد. همانطور که ذکر شد این درخت به دلیل چوب شکننده ای که دارد، دارای طول عمر کوتاهی می باشد.

نکات مهم هنگام کاشت این گونه

اولین مرحله در احداث باغ یا کاشت نهال شلیل توجه به نحوه کاشت آن است . اگر این مرحله به خوبی انجام نگیرد ممکن است به هدف نهایی خود که تولید یک شلیل با کیفیت و مرغوب است دست نیابید.

برای کاشت نهال شلیل بهتر است نهالی را انتخاب کنیم که به آب و هوای منطقه مورد کشت سازگاری و مطابقت داشته باشد. در کاشت این گونه، ابتدا گودالی حفر کنید و سپس ریشه درخت را در داخل گودال قرار دهید و کمی روی آن خاک بریزید.

سپس درخت را آبیاری کرده تا فضای خالی کاملا پر شود. در آخر گودال را از خاک پرکنید و اطراف درخت را کمی فشرده کنید. توجه داشته باشید که محل پیوند درخت، باید بالای سطح زمین و در حدود ۷ تا ۸ سانتی متری آن قرار گیرد.

حتما بعد از کاشت نهال شلیل در کنار آن از یک قیم استفاده کنید تا در صورت وزش باد درخت خم نشده و دچار شکستگی نشود.

رایج ترین روش های کاشت شلیل

نهال شلیل را می توان به دو روش کشت و تکثیر کرد:

• کاشت و تکثیر از طریق بذر
• کاشت از طریق نهال

کاشت بذر: در روش کشت از طریق بذر، ابتدا باید بذر یا هسته را از قسمت گوشتی میوه جدا کنید و هسته را بشویید و بگذارید تا خشک شود. سپس به قسمت چوبی بذر چند ضربه به منظور ترک برداشتن آن قسمت بزنید.

در مرحله بعد آن را در گلدان بکارید؛ به طوری که نوک تیز هسته به سمت بالا باشد. بعد از عملیات کاشت، گلدان را آبیاری کنید تا هسته جوانه بزند و بزرگ شود. توجه داشته باشید که بعد از رشد کامل نهال، می توانید آن را به زمین اصلی منتقل کنید.

در این روش ممکن است نهال به بیماری ها و آفات مقاومت کمتری داشته باشد. بنابراین توصیه می شود برای احداث باغ، از روش کاشت بذر استفاده نکنید.

جهت خرید و یا مشاهده لیست قیمت انواع نهال شلیل، روی عبارت (نهال شلیل) کلیک کنید.

کاشت نهال: در روش کاشت از طریق نهال، مهم ترین مرحله خرید نهال از یک مکان مطمئن می باشد. معمولا شلیل را روی پایه های مقاوم مانند آلوچه و شفتالو پیوند می زنند. نوع پیوندک هم بسته به شرایط اقلیمی مورد نظر و به سلیقه باغدار متفاوت می باشد.

در این روش کاشت نهال شلیل، یک الی دو سال پس از کاشت درخت باردهی خود را آغاز می کند و این برای باغداران بسیار ارزشمند است. همچنین  نهال های پیوندی تاج کمتری نسبت به نهال های بذری دارند.

بنابراین استفاده از روش کاشت نهال شلیل باعث می شود تعداد اصله درخت در باغ افزایش پیدا کند و این روش روی میزان محصول برداشتی، تاثیر دارد.

زمان مناسب جهت کشت و پرورش نهال هلو

فصل کاشت نهال شلیل در مناطق با آب و هوای مختلف، متفاوت است. در مناطقی با اقلیم سردسیر بهتر است نهال های شلیل در فصل زمستان و از ماه دی تا اسفند کاشته شوند.

در مناطق گرم معمولا کاشت این نهال از پایان پاییز تا انتهای زمستان انجام می شود. کاشت درخت شلیل در فصل سرد باعث می شود تا ریشه های سطحی شلیل با سرمای این منطقه وقف پیدا کنند.

درخت شلیل بسته به نوع رقم نیاز سرمایی متفاوت و گسترده ای دارد. بعضی از ارقام نیاز سرمایی ندارند و می توان آن ها را در مناطق گرم کشت کرد؛ اما بعضی دیگر به حدود ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت به دمای زیر ۷ درجه سانتی گراد نیاز دارند تا وارد فاز گلدهی و میوه دهی شوند.

به دلیل اینکه گل های درختان شلیل زود باز می شود، بنابراین توصیه می شود که در مناطقی اقدام به کشت نهال های شلیل کنید که خطر سرمای بهاره این گیاه را تهدید نکند.

شرایط بستر کاشت درختان شلیل و نکات مهم جهت پرورش آن

فاصله کاشت نهال شلیل می تواند به صورت ۳*۳ یا ۴*۴  متناسب با اندازه زمین و نوع نهال شلیل  باشد. شما برای احداث باغ باید مقدار زمین و نژاد شلیل را در نظر بگیرید و سپس اقدام به کاشت این نمایید.

البته کاشت درختان شلیل به صورت مستطیلی هم صورت می گیرد. به طوری که فاصله درختان به صورت ۴*۵ باشد. در این صورت سایه کمتری بر روی درختان دیگر ایجاد می شود و نور خورشید بهتر به شاخ و برگ های آن می رسد.

مرسوم ترین آفات و بیماری های درخت شلیل

آفات و بیماری های مختلفی ممکن است درخت شلیل را تهدید کنند:

• کرم آلو
• سرشاخه خوار هلو
• شپشک و سپردارها
• شته
• چوب خوار و پوست خوار
• و کنه ها از جمله مهترین آفاتی هستند که به درخت شلیل حمله می کنند. هرس مداوم درختان و استفاده از سموم مخصوص هر بیماری می تواند به درخت شلیل کمک کند.

همچنین بیماری:

• لب شتری یا پیچیدگی برگ
• شانکر تنه
• لکه غربالی
• سفیدک سطحی و پوسیدگی قهوه ای از شایع ترین های مربوط به درخت شلیل می باشند.

با جمع آوری بقایای گیاهان آلوده در باغ، استفاده از کود برای مقاوم سازی گیاه و رعایت بهداشت زراعی و سم پاشی به موقع می توان از ابتلا به این بیماری ها در امان بود.

خاک مطلوب جهت کاشت این نهال

برای کشت شلیل بهتر است که از خاک سبک و با زهکشی مناسب استفاده شود. در ابتدای کاشت نهال باید گودالی به قطر ۶۰ سانتی متر حفر کنید. بعد از کندن گودال خاک رویی را با مقدار کود دامی کاملا پوسیده مخلوط کنید و داخل گودال بریزید.

نهال شلیل باید یک تنه و بدون بیماری باشد. اگر گیاه ریشه لخت بود با قیچی ریشه های پوسیده و اضافی آن را کوتاه کنید و سپس در خاک قرار دهید. حال اگر درخت شلیل گلدانی بود فقط کافی است آن را از گلدان در آورید و داخل گودال قرار دهید.

خاک اطراف نهال را پس از کاشت کمی فشرده کنید. در هنگام کاشت نهال شلیل دقت کنید که محل پیوند در بالای سطح خاک قرار بگیرد تا احتمال ابتلا به بیماری به حداقل برسد.

بررسی انواع کود و سموم جهت باردهی اقتصادی درخت شلیل

یکی از موضوعات بسیار مهم در کاشت نهال شلیل و یا به طور کلی در کشاورزی، مصرف کود برای گیاه مورد نظر است. بهتر است قبل از کاشت، خاک مورد نظر را به آزمایشگاه خاک برده و از عناصر موجود در آن و یا کمبود مواد مغذی مطلع شوید.

به طور کلی کود اسید هیومیک که حاوی عناصر ماکرو است و کود آهن برای رشد گیاه و مقاومت و پایداری بهتر ریشه بسیار ضروری است. با تنظیم و رعایت برنامه کودی مناسب می توانید به بیشترین میزان تولید میوه شلیل در هنگام برداشت دست یابید.

مقدار نیاز آبی این گونه با توجه به منطقه کشت

آبیاری درختان یکی از مراحل مهم در کاشت نهال شلیل است. آبیاری منظم باعث رشد مناسب درختان شلیل می شود و از طرفی کود و مواد مغذی مصرفی با رطوبت موجود در خاک، موجب قوام ریشه و طول عمر ریشه می شود.

در بین روش های آبیاری، روش قطره ای مناسب تر از سایر روش ها می باشد. در این روش آب به صورت آرام در اختیار ریشه درخت شلیل قرار می گیرد. همچنین ریشه در این روش راحت تر می تواند تنفس کند.

در حالی که در روش های دیگر آبیاری مانند آبیاری کرتی تهویه مناسبی برای تنفس ریشه در خاک وجود ندارد. علاوه بر این با روش آبیاری قطره ای می توان بیماری های مربوط به درخت شلیل را تا حدودی کاهش داد.

میزان نیاز آبی درخت با توجه به نوع رقم شلیل و شرایط آب و هوایی و فصلی که در آن قرار دارد تعیین می شود. نهال شلیل در فصل های بهار و تابستان به آبیاری بیشتری نیاز دارد زیرا، در این فصل ها، نهال در حال برگ دادن و تشکیل گل و سپس میوه می باشد.

در فصل پاییز و زمستان که فصل خواب درخت است، در صورت وجود بارندگی کافی نیاز به آبیاری ندارد. اما برخی از کارشناسان پیشنهاد می کنند که در فصل خواب نیز ماهی یک بار درختان آبیاری شوند.

نوع رقم نیز در آبیاری موثر است. در مورد تاثیر نوع رقم بر آبیاری باید گفت: ارقام دیررس نیاز آبی بیشتری نسبت به ارقام زودرس دارند.

انواع روش های هرس درخت شلیل

پس از کاشت نهال شلیل، این درختان مانند سایر درختان نیاز به هرس سالانه دارند و هر سال باید شاخه های اضافی آن ها حذف شود تا آفتاب به طور درستی به ساقه ها بتابد و درخت، انرژی کافی برای تولید میوه مرغوب داشته باشد.

از مهم ترین دلایل هرس درخت شلیل:

1. نگه داشتن درخت در ارتفاع استاندارد.
2. افزایش میزان باردهی صحیح درخت شلیل.
3. دریافت بهتر نور خورشید برای رنگ پذیری بهتر میوه ها.
4. حذف شاخه های خشک برای کاهش بیماری ها و آفات.

بیشتر کشاورزان درختان میوه را در فصل زمستان که زمان خواب درخت است، هرس می کنند. اما در مورد درخت شلیل این مورد کمی متفاوت است و باید در اوایل فصل بهار هرس شود تا جوانه های رویشی و جوانه های گل را بهتر تشخیص دهیم.

در مورد درخت شلیل دو نوع هرس وجود دارد. یکی هرس فرم دهی درخت که در همان سال اول کاشت نهال شلیل شروع می شود و دیگری هرس باردهی، که اغلب در سه سالگی یا چهار سالگی درخت صورت می گیرد.

رایج ترین هرس فرم دهی درخت شلیل، روش مرکز باز است. در این روش ابتدا نهال را در ارتفاع حدود ۷۰ سانتی متری سرزنی می کنند و تمام جوانه های انتهایی را به جز سه جوانه حذف می کنند.

در سال دوم رشد این سه شاخه را در ارتفاع ۵۰ سانتی متری نگه می دارند و تمام شاخه های اضافی را حذف می کنند تا مرکز درخت به اندازه کافی نور خورشید را دریافت کند. در سال سوم نیز به همین ترتیب تمام شاخه های اضافی را حذف می کنند.

در هرس باردهی، در سال چهارم از فصل تابستان تا اوایل پاییز، پس از برداشت میوه ها که بسته به نوع رقم مورد کشت متفاوت است، شروع به حذف پاجوش ها می کنند.

به دلیل اینکه شلیل روی شاخه های یک ساله میوه می دهد، شاخه هایی با اندازه حدود ۵۰ سانتی متری که بدون جوانه جانبی هستند را نگه می دارند و بقیه شاخه ها را حذف می کنند.

آشنایی با بهترین نهال های شلیل ایرانی و خارجی

در مورد شلیل نیز مانند سایر درختان میوه ارقام متفاوتی برای کاشت وجود دارد که باید باتوجه به شرایط آب و هوایی منطقه رقم مناسبی را برای کاشت نهال شلیل انتخاب کرد. انواع رقم شلیل عبارتند از:

• شلیل انجیری: به دلیل اینکه ظاهر آن شبیه انجیر است به این نام شناخته می شود. در پایان بهار این انجیر به بازار می آید و می توان آن را تا پایان تابستان خریداری نمود.
• شلیل مغان: میوه های این رقم درشت و قرمز و هسته جدا هستند. این رقم مقاومت خوبی نسبت به سرما دارد.

• شلیل سان گلد: این شلیل به دلیل رنگ زیبایی که دارد به این نام مشهور است. این رقم نیز مقاومت خوبی به سرما دارد اما باید در جایی کشت شود که خطر سرمای بهاره وجود نداشته باشد.
• شلیل رفعتی: این نوع درخت شلیل، دیرگل است و دارای قامتی کوتاه می باشد. میوه های این رقم در پایان فصل گرما به بازار می آید.

خواص و فواید بی نظیر میوه شلیل

میوه شلیل به دلیل وجود ویتامین ها و مواد مغذی بسیار مفید می باشد. شلیل طبیعتی سرد و دارد و برای درمان یبوست، جلوگیری از کم خونی، جوان سازی پوست، کاهش استرس، مهار رشد تومور، بهبود بینایی و حفظ سلامت قلب، کاهش کلسترول، کنترل فشار خون و… بسیار مفید می باشد.

جمع بندی نهایی در رابطه با کاشت نهال شلیل

شلیل یکی از میوه هایی است که به دلیل محبوبیت بالا بازار خوبی برای کشاورزان عزیز دارد. برای احداث باغ و کاشت نهال شلیل، با توجه به نکاتی که در بالا گفته شد، انتخاب نهال با توجه به شرایط منطقه یکی از مهم ترین مراحل است.

یک نهال شلیل مناسب و سازگار با منطقه مورد کشت، شما را از بسیاری از مشکلات مصون می دارد. بنابراین سعی کنید که نهال مناسب را از مکانی معتبر و دارای پروانه بهداشت تهیه کنید.

مجموعه (گلد نهال) با سوابق و تجربه کافی می تواند شما در امر خرید نهال شلیل راهنمایی کند. کافیست تا با کارشناسان ما ارتباط برقرار کرده تا متناسب با آب و هوای محل کشت و میزان بودجه و شرایط شما بهترین ارقام شلیل اعم از( شلیل مغان، شلیل سان گلد، شلیل انجیری و …) جهت احداث باغ شلیل به شما پیشنهاد دهیم.