بررسی تخصصی زمان دقیق هرس درختان:
همانطور که میدانید هرس با حذف شاخ و برگ درختان، روند رشد را بهبود می بخشد. هرس در کنار آبیاری، خاک و کوددهی یکی از اصلی ترین گزینه های مربوط به باغداری می باشد. اما این کار در موقعیتی مناسب و با اصولی خاص صورت می گیرد.
باید گفت که روش و زمان هرس برای درختان مختلف از هم متفاوت می باشد. اما به صورت کلی هرس برای انواع درختان در اوقات خاص و با شیوه های یکسانی صورت می گیرد. در واقع زمان دقیق هرس درختان در فصل های خاصی و بر اساس نحوه رشد درخت انجام تعیین می شود.
احتمالا نام هرس زمستانی یا هرس سیاه و هرس تابستانی یا هرس سبز به گوش شما خورده باشد. در واقع هرس سیاه و هرس سبز به انواع هرس بر حسب زمان اشاره دارد. حتما شما هم این موضوع که فصل زمستان بهترین زمان برای اصلاح درختان هست را شنیده باشید.
همچنین در برخی از موارد هرس شاخه ها در فصل تابستان به شما پیشنهاد شده باشد. ما در این مقاله دلایل زمان هرس درخت در این فصول از سال را بررسی می کنیم. بنابراین جهت آشنایی با جزئیات زمان دقیق هرس درختان و نکات مرتبط برای انتخاب بهترین زمان با ما باشید.
هرس سیاه یا زمستانی؛ بهترین زمان هرس درختان میوه:
ما معمولا برای هرس باردهی و یا هرس فرم در این زمان از سال اقدام می کنیم. علت این امر نیز آماده سازی درخت پیش از آغاز فصل رشد و شکوفایی می باشد. در واقع درخت در فصل زمستان منفعل و در حال جمع آوری انرژی برای فصل جدید می باشد. در این موقع از سال انرژی در ریشه ها متمرکز و بهترین موقعیت برای چیدن شاخه های به خواب رفته می باشد. در مواقع فعالیت درخت، اصلاح سنگین شاخه ها موجب تنش و مشکل در روند رشد خواهد شد.
از طرفی در فصل بهار درخت در حال رشد و انرژی خود را صرف تولید شاخه ها و میوه ها می کند. با کاهش تعداد شاخه ها درخت فقط انرژی خود را صرف شاخه های تنومند باقی مانده می کند. از طرفی موقعیت برای شکل گیری ساقه های جوان و جدید فراهم می شود. با هرس فرم معمولا فضای داخلی تاج درخت باز شده و نور بیشتر جریان پیدا می کند. بنابراین ما شانس بیشتری برای تولید میوه های درشت تر و سنگین تر با نورگیری بیشتر خواهیم داشت.
معمولا زمان هرس دقیق درختان در فصل زمستان، بستگی به زمان شروع جوانه زنی دارد. این کار بیشتر در اواخر زمستان و پیش از شروع گلدهی درختان انجام می گیرد. برای درختان بسیار دیرگل آغاز فصل بهار نیز زمان هرس می تواند باشد. اما درختان بسیار زود گل، زودتر و چه بسا در اواسط زمستان هرس شوند. در واقع به خاطر عدم فعالیت درخت در فصل زمستان و بازسازی کند محل های برش، اصلاح قبل از شروع فصل رشد صورت می گیرد. به این ترتیب قسمت های برش خورده درخت زودتر وارد فرآیند ترمیم می شوند.
با توجه به نکات آمده در این قسمت می توان نتیجه گرفت که بهترین زمان برای هرس جهت افزایش رویش شاخه ها، فصل زمستان می باشد.
زمان دقیق هرس درختان با هرس سبز:
منظور از هرس سبز، اصلاح در زمانی که درخت سبز و شروع به تولید میوه ها می کند. در این زمان هرس سبز برای کمک به درخت جهت نگهداری میوه ها در فصل بهار و تابستان پیش می آید. یعنی در زمانی که درخت انرژی خود را صرف رویش شاخه ها کرده و حالا نوبت به تشکیل میوه ها رسیده است. در واقع هدف از هرس سبز در اینجا جلوگیری از سنگینی شاخه و برخورد با زمین می باشد.
معمولا ما هرس سبز را برای کوتاه کردن و کنترل شاخه های بلند انجام می دهیم. به این معنی که فقط شاخه ها را سربرداری کرده و قطع شاخه نداریم. در زمانی که درخت هوشیار و در حال فعالیت، قطع کامل شاخه موجب استرس و تنش های منفی درخت می شود. در اقدام های اولیه معمولا برای هرس سبز، سر زنی شاخه ها جهت جلوگیری از رشد شاخه های خشک و شاخه هایی که آویزان به سمت زمین انجام می گیرد. به این ترتیب دیگر درخت انرژی اضافه برای حفظ شاخه های سنگین و هرز خرج نمی کند.
با هرس سبز، زمان دقیق هرس درختان معمولا تابستان و یا اواخر فصل بهار می تواند باشد. بسیاری از گیاهان از جمله گل رز و یا درخت گیلاس در فصل تابستان حتما هرس می شوند. معمولا درختان رونده و یا با شاخه های بسیار بلند برای کاهش ارتفاع درخت یا شاخه ها احتیاج به هرس تابستانه دارند. بنابراین زمان هرس درخت در بهار و تابستان کمک به کنترل اندازه و قامت درخت می کند. علاوه بر اینها برخی از بیماری های بسیار خطرناک از جمله شانکر رفع می شوند.
هرس سبز با کنترل مصرف انرژی، امکان تولید میوه برای سال بعد را نیز به درخت می دهد. هرس تابستانی با تکمیل شکل گیری میوه ها و نزدیک شدن به فصل پاییز توصیه نمی شود.
زمان دقیق هرس درختان جهت تامین سلامتی گیاه:
علاوه بر افزایش قدرت رشد یکی از اهداف هرس جلوگیری از وقوع بیماری ها می باشد. در زمان هرس سیاه و هرس سبز بهترین فرصت برای شناسایی و زدودن بیماری ها فراهم می باشد. با این حال در صورت مشاهده بیماری در هر زمانی هرس جایز می باشد. حتی الامکان برای جلوگیری از بیماری ها به خصوص در فصل میوه دهی حتما سمپاشی را مد نظر قرار دهید.
در زمان هرس درخت میوه هسته دار در صورت مشاهده شانکر حتما شاخه ها و برگ های پای درخت را بسوزانید. برای جلوگیری از این بیماری ها بعد از هرس سبز حتما نیاز به سمپاشی می باشد. جهت پیشگیری از بیماری ها، شاخه های مرده و یا در حال مرگ را به همراه شاخه های بهم ساییده حذف می کنیم. یکی از اهداف هرس، فرم دهی و باز کردن تاج که باعث عبور نور و مرگ آفات می شود.
در زمان هرس درخت این کار چگونه انجام می گیرد؟
در واقع هر درخت میوه دارای ویژگی هایی و به همین جهت روش خاص خود را برای هرس دارد. برخی از درختان نیاز به هرس سنگین و برخی به هرس سبک احتیاج دارند. برخی از درختان ازابتدا هرس شده و برخی دیگر بعد از باردهی اصلاح می شوند. اما به صورت کلی باید نکاتی را گام به گام در زمان هرس درخت میوه در نظر بگیریم:
- ابتدا با در نظر گیری اسکلت کلی درخت شاخه های اصلی را تعیین می کنیم.
- هرس را با حذف شاخه های سوخته، آسیب دیده و مرده شروع می کنیم.
- شاخه های نزدیک بهم و متقاطع را برای باز شدن تاج درخت بچینید.
- شاخه های در حال رشد به سمت داخل تاج را حتی در صورت باردهی قطع کنید.
- شاخه های مزاحم و دردسر ساز را پیش از آسیب رسانی به محل باغ و باغچه حذف نمایید.
- برای شکل گیری تاج، شاخه های بیرون از زاویه را حتما هرس نمایید.
- هرس شاخه ها فقط تا ۲۵ درصد و در زمستان به شکل سنگین انجام می گیرد.
- برای قطع شاخه ابتدا یک برش زیر قسمت یقه شاخه (نرسیده به تنه درخت) می زنیم.
- شروع به جداسازی شاخه در محل برش کرده و در همین حین طرف دیگر شاخ را نیز برش می زنیم.
- قسمت باقی مانده روی تنه درخت را تا جایی که یقه شاخه باقی بماند می توانیم جدا کنیم.
- پیش و پس از هر بار قطع شاخه ها ضدعفونی وسایل هرس لازم می شود.
سخن پایانی و جمع بندی زمان دقیق هرس درختان:
اما در پایان باید به این نکته که نامناسب ترین زمان هرس درخت فصل پاییز اشاره نمود. درخت در فصل پاییز در شروع دوران خواب و فعالیتی دیگر برای رشد ندارد. بنابراین هرس جهت بهبود رشد درخت نه تنها بی معنی بلکه آسیب زا خواهد بود. چرا که ترمیم زخم ها تا دو فصل دیگر زمان برده و در سرماهای سنگین آسیب جدی به درخت وارد می کند. بعد از برگریزان درختان و در انتهای پاییز شروع زمان هرس درختان میوه می باشد. با توجه به تمام نکات نام برده در این مقاله می توانیم به اهمیت بالای زمان هرس برای درختان پی ببریم.
در انتها نظرات، سوالات و نکات خود درباره زمان دقیق هرس درختان را برای ما و دیگر مخاطبان همراه کامنت نمایید.
مطالب خیلی آموزنده و کاربردی میباشد ممنونم.
خوشحالیم که مورد پسند شما واقع شده است. با احترام
سلام عالی بود.تشکر
سلام؛ممنون از مطالب خوب شما لطفا در مناطق سردسیر ارتفاع بالای۱۵۰۰بهترین زمان برای هرس درخت گیلاس تکدانه پائیز (ماه چندم)یازمستان (ماه چندم)مناسب است؟
سلام و عرض ادب
بهترین زمان آخرین ماه سال (اسفند) می باشد.
سلام وقت بخیر
امروز ۱۴۰۳/۳/۲۴ اقدام به هرس نهال های باغ کردم ، نمی دونم زمان مناسبی بود یا اشتباه کردم نهالهایم کوچک هستند زیر یه متر اند بخاطر این هرس کردم که رشد کنند و به طرف بالا بروند متاسفانه بصورت کوبه ای رشد می کردند و اون لابلای شاخه ها برگها انگار افت زده شده بود و یه جوری جمع شده بودند و هوای تازه وارد شاخه نمیشد
سلام و عرض ادب
به طور کلی نهال های مختلف از سن سه تا پنج سالگی به هرس جزئی احتیاج دارند. بستگی به نوع نگهداری و نهال شما نیز دارد. توصیه می شود از یک متخصص کشاورزی به صورت حضوری در این زمینه کمک بگیرید.